Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi: Beyan ve Ödeme

gelirlerinin çoğu, kaynakta kesinti (stopaj) yoluyla vergilendirilir ve yatırımcılar genellikle beyanname vermez. Ancak, bazı gelirler için beyan uygulaması devam etmektedir.

Borsa Kazançları

Borsa İstanbul’da (BİST) bireysel yatırımcıların hisse senedi işlemlerinden elde edilen kâr veya zarar, bankalar veya aracı kurumlar tarafından hesaplanır. Stopaj oranları şu şekildedir:

  • Menkul Kıymet Ortaklığı (MKYO) hisselerinde %10 (bir yıldan fazla tutulursa stopaj uygulanmaz).
  • Diğer hisse senetlerinde %0. Bu gelirler için ayrıca beyanname verilmez.

Temettü Gelirleri

2024 yılında temettü gelirlerinden %15 stopaj kesilmektedir. Ancak, brüt tutarın yarısı vergiden muaf olup, kalan yarısı 230 bin TL’yi aşarsa beyan edilmesi gerekir. Beyannamede hesaplanan vergiden, önceden kesilen stopaj indirilebilir.

ve Bono Gelirleri

2024 yılında Hazine bonosu, Devlet tahvili, altına dayalı devlet borçlanma senetleri ve darphane sertifikaları üzerinden %0’dır. Diğer devlet tahvili ve hazine bonolarından %10 stopaj kesilir. Ancak, bu gelirler beyan edilmez.

Gelirleri

Eurobond gelirlerinden stopaj kesilmez, bu nedenle belirli durumlarda beyan gereklidir:

  • Kupon faizi TL karşılığı 230 bin TL’yi aşarsa beyan edilmelidir.
  • 2024 yılında satılan eurobondlarda kazancın hesaplanması maliyet bedelinin endekslenmesiyle yapılabilir. 2006 öncesi ihraç edilen eurobondlarda endeksleme sınırsız uygulanabilir ve 200 bin TL’lik kazancının vergiden muaf tutulur. 2006 sonrası ihraç edilenlerde beyan zorunludur.

Yatırım Fonları Gelirleri

  • %80 ve üzeri hisse senedi bulunduran fonlardan ve 2+ yıl elde tutulan girişim sermayesi/ fonlarından %0 stopaj alınır.
  • 1+ yıl elde tutulan, %51 hisse oranı olan fonlardan da stopaj uygulanmaz.
  • Diğer fonlardan %10 stopaj kesilir, ancak gelirler beyan edilmez.

Faiz ve Repo Gelirleri

  • Repo gelirlerinden %15 stopaj,
  • ve katılma hesapları faizlerinden vade ve dövize bağlı olarak değişen oranlarda stopaj uygulanır.
  • Kur korumalı hesaplarda %0 olan stopaj, 2024’te kademeli olarak artmıştır. Bu gelirler beyan edilmez.

Yurt Dışı Faiz Gelirleri

Yurt dışı bankalardan veya ‘deki bankaların yurt dışı şubelerinden elde edilen faiz gelirleri üzerinden stopaj yapılmaz. 2024’te 13 bin TL sınırını aşan faiz gelirlerinin tamamı beyan edilmelidir.

Beyanname ve Ödeme

2024 gelirlerine ilişkin beyanname verme süresi 1 Mart – 2 Nisan 2025 arasındadır. Beyannameler, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “Hazır Beyan Sistemi” üzerinden online veya dairesine elden teslim edilebilir.

  • Beyan edilen verginin yarısı ve damga vergisi 2 Nisan’a kadar,
  • Geri kalan yarısı ise 31 Temmuz’a kadar ödenebilir.