Borsa İstanbul’da yatırımcı davranışlarını ölçümlemek için en sık takip edilen göstergelerden biri yabancı takas oranıdır. Yabancı takas oranı, yabancı yatırımcıların toplam hisse senedi piyasasındaki payını gösterir. Bu oran, borsanın dış yatırımcılar nezdindeki cazibesine, Türkiye’ye yönelik risk algısına ve yabancı sermaye giriş-çıkışlarının yönüne dair önemli ipuçları verir.
5 Eylül 2025 itibarıyla yabancı takas oranı %37,80 seviyesine gerilerken, haftalık bazda -%2,30’luk düşüş dikkat çekti. Bu gerileme, son dönemde yabancıların hisse senetlerinden bir miktar çıkış yaptığını, risk iştahlarının azaldığını veya küresel sermayenin alternatif piyasalara yöneldiğini gösteriyor olabilir.
Yabancı Takas Oranı Ne Anlama Gelir?
Yabancı takas oranı, bir şirketin halka açık hisselerinin ne kadarının yabancı yatırımcıların elinde olduğunu ifade eder. Örneğin bir hisse senedinde yabancı takas oranı %50 ise, o hisseyi elinde bulunduran yatırımcıların yarısı yabancılardan oluşuyor demektir.
Bu oran:
- Yüksekse, yabancı yatırımcıların şirkete ve sektöre güven duyduğunu, uzun vadeli stratejik yatırımlar yapıldığını, kurumsal yatırımcı ilgisinin güçlü olduğunu gösterir.
- Düşükse, yabancıların o şirkete yönelik ilgisinin zayıf olduğunu, daha çok yerli yatırımcıların işlem yaptığını düşündürebilir.
- Ani değişimler ise sermaye hareketlerine, küresel ekonomik gelişmelere ve Türkiye’nin risk primine dair sinyaller verir.
Verilere göre yabancı yatırımcıların en yoğun ilgi gösterdiği şirketler arasında şu hisseler öne çıkıyor:
- RAYSG (%85,48) ve MNDTR (%82,46): Sigorta ve finansal sektör ağırlıklı bu hisselerde yabancıların neredeyse şirketin dörtte üçünden fazlasına hakim olması, güvenli liman niteliğinde gördüklerini ve uzun vadeli beklentilerinin güçlü olduğunu ortaya koyuyor.
- CCOLA (%74,69): Türkiye’nin önde gelen içecek şirketlerinden biri olan Coca Cola İçecek, yabancı fonların portföylerinde istikrarlı şekilde yer alan bir hisse. Küresel marka desteği ve ihracat ağı, yabancı ilgisini sürdürüyor.
- TAVHL (%52,94): Havacılık sektöründe faaliyet gösteren TAV Havalimanları, küresel turizm ve yolcu trafiği beklentileri ile yabancıların radarında kalmaya devam ediyor.
- GOODY (%50,61): Otomotiv lastik sektöründe güçlü küresel bağlantıları bulunan Goodyear hisseleri de yabancıların yarıdan fazlasına sahip olduğu şirketler arasında.
Yabancıların En Fazla Takas Oranına Sahip Olduğu Hisseler (5 Eylül 2025)
| Sıra | Hisse | Yabancı Takas Oranı (%) |
|---|---|---|
| 1 | RAYSG | 85,48 |
| 2 | MNDTR | 82,46 |
| 3 | CCOLA | 74,69 |
| 4 | RYSAS | 56,49 |
| 5 | TAVHL | 52,94 |
| 6 | GOODY | 50,61 |
| 7 | ASELS | 48,87 |
| 8 | AKBNK | 47,78 |
| 9 | AGESA | 47,28 |
| 10 | BIMAS | 46,09 |
| 11 | ASTOR | 43,79 |
| 12 | IHAAS | 43,58 |
| 13 | BINBN | 42,90 |
| 14 | MPARK | 41,83 |
| 15 | TCELL | 39,40 |
| 16 | AKFYE | 39,22 |
| 17 | VERUS | 39,22 |
| 18 | SAHOL | 38,74 |
| 19 | LOGO | 38,20 |
| 20 | EKGYO | 37,04 |
Bankacılık ve holding tarafında AKBNK (%47,78), SAHOL (%38,74), teknoloji tarafında LOGO (%38,20), telekom sektöründe TCELL (%39,40) gibi devlerin yüksek yabancı ilgisi çekmeye devam etmesi, yabancıların Türkiye piyasasına tamamen sırtını dönmediğini, stratejik şirketlerde kalıcı olduklarını gösteriyor.
Genel Değerlendirme
Yabancı takas oranının son haftada düşüş göstermesi, küresel risk iştahındaki dalgalanma, Türkiye’nin makroekonomik görünümü veya faiz–kur dengesiyle ilgili gelişmelerle bağlantılı olabilir. Ancak tek tek hisse bazında incelendiğinde, yabancıların stratejik sektörlerde ve güçlü finansal yapıya sahip şirketlerde varlığını sürdürdüğü görülüyor.
Özellikle bankacılık, havacılık, sigorta ve ihracat odaklı sanayi şirketlerinde yüksek oranlar dikkat çekiyor. Bu durum, yabancı yatırımcıların Türkiye piyasasında seçici davrandığını, riskleri azaltmak için daha çok kurumsal yapısı güçlü, global ölçekte faaliyetleri bulunan şirketlere yöneldiğini gösteriyor.
Yabancı takas oranı, yatırımcılar için piyasanın nabzını tutan önemli bir göstergedir. Oranın gerilemesi genel anlamda yabancı çıkışını işaret etse de, yüksek yabancı payına sahip stratejik hisseler uzun vadeli güvenin sürdüğünü kanıtlıyor. Bu nedenle yatırımcıların sadece genel orana değil, hisse bazındaki yabancı ilgisine de dikkat etmesi gerekir.
