TCMB verilerine göre cari açık 684 milyon dolara geriledi, altın ve enerji hariç fazla verildi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı Mayıs ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre, cari işlemler hesabı mayısta 684 milyon dolar açık verdi. Böylece cari açık Ekim 2024’ten bu yana en düşük seviyeye gerileyerek 7 aylık düşüş serisini sonlandırmış oldu.
Cari dengede iyileşme sinyali
Mayıs ayında açıklanan 684 milyon dolarlık cari açık, ekonomistlerin 1 milyar 84 milyon dolar seviyesindeki beklentisinin altında kalarak olumlu bir sürpriz yaptı. Cari açık böylece, en son ekim ayında kaydedilen 2,2 milyar dolarlık fazlanın ardından 7 ay boyunca açık veren dengede önemli bir daralmaya işaret etti.
Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 4 milyar 68 milyon dolar fazla verdi. Bu durum, yapısal cari denge göstergeleri açısından daha sağlıklı bir görünüm ortaya koyuyor.
Yıllık bazda cari açık 16 milyar dolar
Yıllıklandırılmış verilere göre mayıs itibarıyla cari açık 16 milyar dolar seviyesine ulaştı. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ise yıllık bazda 61 milyar dolar olarak hesaplandı.
Hizmetler dengesinden kaynaklanan yıllık fazla 62,2 milyar dolarla cari açığın finansmanında kritik rol oynamaya devam ediyor. Buna karşın, birincil gelir dengesi 17,2 milyar dolar, ikincil gelir dengesi ise 68 milyon dolar açık verdi.
Hizmetler dengesi yine lokomotif
Mayıs ayında hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 5 milyar 635 milyon dolar oldu. Bu kalemin alt detaylarına bakıldığında:
- Seyahat gelirleri: 4 milyar 368 milyon dolar
- Taşımacılık gelirleri: 1 milyar 872 milyon dolar
Türkiye’nin turizm ve lojistik gelirleri, dış ticaret açığını önemli ölçüde telafi etmeyi sürdürdü.
Finansman kalemlerinde öne çıkanlar
Doğrudan yatırımlarda 702 milyon dolarlık giriş
Mayısta Türkiye’ye net doğrudan yatırım girişleri 702 milyon dolar oldu.
- Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye’deki doğrudan yatırımları 1 milyar 377 milyon dolar artarken,
- Türklerin yurt dışındaki yatırımları 675 milyon dolar yükseldi.
Ayrıca, gayrimenkul hareketlerine bakıldığında:
- Türklerin yurt dışında 238 milyon dolarlık,
- Yabancıların Türkiye’de 171 milyon dolarlık gayrimenkul alımı yaptığı görüldü.
Portföy yatırımlarında 2,5 milyar dolarlık giriş
Portföy yatırımları mayıs ayında 2 milyar 498 milyon dolarlık net giriş kaydetti.
- Yabancıların hisse senedi piyasasında net alımı 396 milyon dolar,
- DİBS (devlet iç borçlanma senetleri) piyasasında net alımı ise 2 milyar 576 milyon dolar oldu.
Tahvil işlemlerinde genel hükümet ve reel sektör tahvillerine net alımlar olurken, bankaların menkul kıymetlerinde net satış gerçekleşti.
Krediler ve mevduat artışı
- Bankalar, genel hükümet ve reel sektörün toplam yurt dışı kredi kullanımı mayısta 2 milyar 94 milyon dolar oldu.
- Yurt dışı bankaların Türkiye’deki mevduatları ise toplamda 2 milyar 461 milyon dolar arttı.
Rezervlerde dikkat çekici artış
Mayısta resmi rezervlerde 13 milyar 466 milyon dolar net artış kaydedildi. Bu gelişme, Merkez Bankası’nın rezerv pozisyonunu güçlendirdi.
Dengelenme devam ediyor
Mayıs ayı verileri, Türkiye’nin cari dengesinde son aylarda artan makroekonomik dengelenmenin sürdüğünü gösteriyor. Cari açığın beklentilerin altında gelmesi, özellikle altın ve enerji hariç fazlanın güçlü seyretmesi, ekonomideki dış kaynak ihtiyacını hafifletici bir unsur olarak öne çıkıyor.
Ancak yıllık bazda halen 16 milyar dolar seviyesinde bulunan cari açık, hizmet gelirlerinin güçlü katkısıyla yönetilebilir düzeyde kalmaya devam ediyor. Yabancıların portföy yatırımlarındaki artış ve doğrudan yatırımlarda sınırlı da olsa süren girişler, finansman tarafında olumlu işaretler veriyor.
Önümüzdeki aylarda turizm gelirlerinin yüksek sezon etkisiyle daha da artması bekleniyor. Bunun cari açık üzerindeki baskıyı azaltmaya devam etmesi muhtemel. Ancak enerji fiyatlarında olası yukarı yönlü hareketler ve global faiz dinamikleri cari açığın finansman maliyetlerini etkileyebilir. Bu nedenle dış kaynak girişleri ve rezerv gelişmeleri yakından izlenmeye devam edecek.
