ABD’de Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi durumunda, özellikle Çin gibi Asya ülkeleriyle yaşanan “çip savaşı”nın daha da şiddetlenmesi bekleniyor. Trump’ın önceki başkanlık döneminde attığı adımlar ve ticaret politikaları, yeniden seçilmesi halinde teknoloji alanında sert önlemler alacağına dair işaretler veriyor.
Trump’ın ilk döneminde başlatılan ABD-Çin ticaret savaşında, Çin’den ithal edilen ürünlere getirilen gümrük vergileri ve Çinli teknoloji devi Huawei’ye uygulanan kısıtlamalar, teknoloji savaşlarının fitilini ateşlemişti. Özellikle çip üretimi ve ticareti alanında alınan bu önlemler, Trump’ın ardından Joe Biden yönetiminde de devam etti.
Çip Üretimine Kısıtlama ve Çip Yasası
Trump, başkanlık döneminde ABD’li şirketlerin Çin’e gelişmiş çip üretim ekipmanı göndermesini yasaklamış ve birçok Çinli şirkete sınırlamalar getirmişti. Bu çekişme, Biden döneminde ABD Kongresi’nde kabul edilen “Çip ve Bilim Yasası” ile başka bir boyuta taşındı. Biden tarafından 2022’de imzalanan bu yasa, yerli çip üretimini desteklemek için 52 milyar dolarlık bir finansman sağladı. Tayvan merkezli yarı iletken devi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), bu yasa sayesinde ABD’de çip üretim merkezi kurma planlarını duyurdu ve Arizona’da bir fabrika açmak için 7 milyar dolar fon almayı bekliyor.
Doğu Asya’da Çip Üretimi Yoğunlaşıyor
Dünyada ileri seviye çiplerin %90’ını üreten TSMC, Nvidia ve Apple gibi teknoloji devlerine de hizmet veriyor. Doğu Asya’daki çip üretim kapasitesi oldukça yüksek; Tayvan, Güney Kore ve Japonya bu alanda öne çıkarken, Çin, çip üretiminde stratejik öneme sahip ham maddeler olan galyum ve germanyumun en büyük üreticisi olarak dikkat çekiyor. Almanya merkezli Critical Raw Materials Alliance’a göre, dünya çapındaki germanyum üretiminin yaklaşık %60’ını Çin sağlıyor.
Trump’ın Çip Politikaları Yeniden Gündemde
Trump’ın yeniden başkan olması halinde çip politikalarını daha da sertleştireceği düşünülüyor. Ekim ayında katıldığı bir podcast programında, Tayvan’ın ABD’nin çip endüstrisini “çalmakta” olduğunu iddia eden Trump, başkan seçilirse Tayvan’dan gelen çiplere gümrük vergisi uygulayacağını ifade etti. Ayrıca mevcut Çip Yasası’nı eleştirerek, ABD’nin çip üretimi için milyarlarca dolar harcadığını ancak bu şirketlerin asıl amaçlarına hizmet etmediğini dile getirdi.
Trump’ın olası başkanlığı, ABD’nin teknoloji sektöründe Asya ile olan rekabetini daha da artıracak gibi görünüyor.
