Donald Trump’ın başkanlık döneminde aldığı ve bazen hızla geri çektiği ekonomik kararlar, küresel piyasalarda sert dalgalanmalara neden olmaya devam ediyor. Kararları, söylemleri ve politikaları arasında yaşanan tutarsızlıklar, özellikle finans ve emtia piyasalarında “manipülasyon” tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Kararsızlıklar ve Piyasa Tepkileri
Trump zaman zaman alacağını duyurduğu kararları almıyor, yalanladığı haberleri daha sonra doğruluyor ya da aldığı kararları ani şekilde iptal ediyor. Bu tutarsızlıklar piyasalarda ani düşüşler veya sert yükselişlere neden oluyor.
Örneğin, başkanlığı kazandığı gün kendisi ve eşi adına çıkarılan bir meme coin ile piyasalarda spekülatif hareketler görülmüş ve büyük kazançlar sağlanmıştı. Bitcoin konusunda da önce dolandırıcılık nitelemesi yaparken, daha sonra ABD’yi kripto merkezi yapacağını açıklaması dikkat çekmişti.
Tarifelerle Küresel Dalgalar
Son günlerde Trump’ın Çin’e yönelik uyguladığı %125’lik gümrük tarifesi, küresel borsalarda sert düşüşlere yol açtı. ABD borsalarında bir hafta içinde 5,5-6 trilyon dolarlık değer kaybı yaşandı. Bu durum yalnızca yatırımcıları değil, aynı zamanda enflasyon ve faiz beklentilerini de etkiledi. Fed’in faiz indirme kapasitesi azaldı, hatta stagflasyon ihtimali gündeme geldi.
Bu süreçte Trump’ın geri adım atması bekleniyordu ve nitekim öyle de oldu. 75 ülkeye yönelik tarifeler, 90 gün boyunca %10’a indirildi ve donduruldu.
Borsalardaki Ani Dalgalanmalar ve Zamanlamalar
İki gün önce ortaya çıkan tarife erteleme haberleri borsalarda yükselişe neden oldu, ancak Beyaz Saray haberleri yalanlayınca piyasalar yeniden geriledi. Dün ise bu haberler doğrulandı ve ABD borsaları %8-12 oranında yükseliş yaşadı. İlginç olan ise Trump’ın bu karardan yalnızca iki saat önce “borsa alım zamanı” paylaşımı yapmış olması.
Bu tür zamanlamalar, içeriden bilgiye dayalı işlemler (insider trading) şüphesi uyandırıyor. Eğer bu bilgileri önceden bilen kişiler varsa, bu durum ciddi bir yasal süreci beraberinde getirebilir. Bu nedenle Trump ve çevresine yönelik soruşturmaların ilerleyen dönemlerde gündeme gelmesi sürpriz olmayacaktır.
Piyasalar Hala Riskli: AB ve Çin Gündemi
Her ne kadar Trump tarifeler konusunda geri adım atsa da asıl sorun olan AB ve Çin ile olan ticaret gerilimi hâlâ çözülmüş değil. AB’nin %25 misilleme kararı 15 Nisan’da yürürlüğe girecek. Eğer ABD bu ülkelerle de uzlaşmazsa, piyasalar yeniden sarsılabilir.
BIST’e Etkisi ve Teknik Görünüm
ABD borsalarında yaşanan pozitif kapanış nedeniyle, Borsa İstanbul (BIST) bugün yüksek açılış yaptı. Ancak bu yükselişin kontrollü olacağı ve 9600-9800 direnç seviyelerinde sınırlı kalabileceği öngörülüyor. Bu seviyelerin aşılması durumunda 10170 seviyelerine doğru bir yükselişin önü açılabilir.
İran Riski Göz Ardı Edilmemeli
Trump’ın ekonomik kararları dışında, jeopolitik riskler de masada. ABD ve İsrail’in İran’a yönelik olası bir müdahale hazırlığında olduğu yönündeki işaretler güçleniyor. İran’ın nükleer faaliyetlerini durdurmaması durumunda askeri gerilim riski yükseliyor. Bu da piyasalarda yeni bir belirsizlik dalgası yaratabilir.
Sonuç ve Değerlendirme
Trump’ın ekonomik politikaları ve söylemlerindeki tutarsızlıklar, küresel piyasalar üzerinde ciddi etkiler yaratıyor. Kısa vadeli kazançlar sağlasa da uzun vadeli güveni zedeleyen bu gelişmeler, manipülasyon ve içeriden bilgiyle işlem şüphelerini güçlendiriyor. Piyasaların yönü ise büyük oranda Trump’ın gelecek hamlelerine ve ABD-Çin-AB ilişkilerinin seyrine bağlı olmaya devam edecek.
Küresel ekonomide bu denli etkili isimlerin söylem ve kararlarının bu kadar hızlı değişmesi, yalnızca yatırımcılar değil, regülasyon kurumları açısından da büyük bir sınav. Bu tür belirsizlik ortamlarında temkinli hareket etmek, kârı realize etmek ve risk yönetimini önde tutmak, yatırımcıların lehine olacaktır.
Çekince
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
