Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir yazıya göre, SGK Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) düzenlemesi dışarıda bırakıldığında, yıllık tüketici enflasyonundaki yavaşlamanın ana eğilimdeki düşüşten kaynaklandığı görülüyor.
TCMB Yardımcı Ekonomistleri Merve Çapan, Orhun Özel ve Uzman Yardımcısı Hakkı Yılmaz tarafından kaleme alınan yazı, Merkezin Güncesi blog sayfasında paylaşıldı. Yazıda, enflasyon verilerini daha iyi analiz edebilmek için son iki ayda yapılan muayene katılım payı düzenlemelerinin manşet ve çekirdek enflasyon üzerindeki etkileri incelendi.
SUT Düzenlemesinin Enflasyona Etkisi
25 Ocak 2025’te yürürlüğe giren düzenleme ile muayene katılım payları kamu sağlık hizmetlerinde 6,50 TL’den 30 TL’ye, özel sağlık hizmetlerinde ise 15 TL’den 50 TL’ye yükseltildi. Ancak 23 Şubat 2025’te yapılan yeni bir düzenlemeyle, 15 Ocak’tan itibaren geçerli olacak şekilde muayene katılım payı ortalamada 10 TL’ye çekildi.
Bu değişikliklerin enflasyona etkisi, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kapsamında iki temel kalemde görüldü:
- Kamu hastanelerindeki muayene katılım payları
- Özel hastanelerdeki doktor muayene ücretleri
Özellikle kamu hastanelerindeki muayene katılım payındaki artış, tüketici enflasyonunu doğrudan etkiledi. Özel hastanelerdeki ücret artışı ise görece yüksek seviyede olduğu için enflasyon üzerindeki etkisi sınırlı kaldı.
Düzenlemenin etkisini değerlendiren TCMB, gerçekleşen TÜFE ile düzenleme olmaması durumundaki TÜFE farkını hesapladı. Buna göre, muayene katılım payındaki değişiklikler ocak ayı enflasyonuna 0,56 puanlık artış, şubat ayına ise 0,29 puanlık düşüş olarak yansıdı. Yılbaşından itibaren yapılan SUT düzenlemelerinin yıllık enflasyona net etkisi ocakta 0,76 puan, şubatta ise 0,34 puan yukarı yönlü oldu.
Ana Eğilimdeki Düşüş Enflasyonu Yavaşlattı
Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre, ocak ayında yapılan düzenleme aylık tüketici enflasyonunu yaklaşık 0,4 puan artırdı. Çekirdek enflasyon göstergelerinden B ve C endeksleri ise ocakta yaklaşık 0,6 puanlık bir artış gösterdi. Şubat ayında ise düzenlemenin etkisiyle mevsimsellikten arındırılmış aylık enflasyon ve çekirdek göstergeler yaklaşık 0,1 puan daha düşük gerçekleşti.
Ana eğilim göstergeleri baz alındığında, 2025 yılı enflasyon verileri SUT düzenlemesi hariç tutulduğunda, geçen yılın aynı dönemine kıyasla belirgin bir iyileşme sergiliyor. Şubat 2024’te ortalama %4,1 olan ana eğilim göstergeleri, 2025 yılı şubat ayında %2,4 seviyesine geriledi. Bu da, yıllık enflasyondaki düşüşün baz etkisinden ziyade ana eğilimdeki iyileşmeden kaynaklandığını gösteriyor.
Değerlendirme
Yapılan analizler, SUT düzenlemesinin ocak ayında enflasyonu artırdığı, ancak şubat ayında bu etkinin kısmen dengelendiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, düzenleme hariç tutulduğunda da yıllık enflasyondaki yavaşlamanın ana eğilimdeki düşüşten kaynaklandığı görülüyor.
Kaynak: TCMB Merkezin Güncesi Blog Yazısı
