Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son üç günde piyasaya toplam 26 milyar dolar satarak döviz kurlarındaki yükselişi sınırlandırmaya çalıştı.
Bu müdahale, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu‘nun gözaltına alınmasıyla artan siyasi gerilimin ardından yaşanan sert dalgalanmalara karşı gerçekleştirildi.
Dolar/TL Tarihi Zirveyi Gördü
Dolar/TL kuru, geçtiğimiz haftayı 36,57 seviyesinden kapatmıştı. Ancak çarşamba günü yaşanan gelişmelerin etkisiyle 41,53 liraya kadar yükselerek tarihi zirvesini gördü. Aynı gün Euro kuru da 45 liranın üzerine çıktı.
Ancak bu yüksek seviyeler kalıcı olmadı. Aynı gün içinde dolar 38 liranın altına geriledi. Perşembe ve cuma günleri ise dolar kuru 39 seviyesini zorlamasına rağmen aşamadı ve haftayı 37,73’ten kapattı. Böylece, TL’nin hafta boyunca yaşadığı değer kaybı yüzde 3,2 olarak hesaplandı.
TCMB’nin Müdahalesi
Kurun daha fazla yükselmesini önlemek amacıyla TCMB, piyasaya büyük çaplı döviz satışlarıyla müdahale etti:
- Çarşamba günü yaklaşık 12 milyar dolar satıldı.
- Perşembe ve cuma günleri toplam 14 milyar dolarlık ek satış yapıldı.
- Böylece 3 günlük toplam döviz satışı 26 milyar dolara ulaştı.
Bu müdahaleler sonucunda dolar kuru, 41,53 zirvesinden 37,73 seviyesine kadar geriledi.
Rezervlerdeki Değişim
TCMB’nin brüt döviz rezervleri, Nisan 2024’te 64,97 milyar dolar seviyesine kadar gerilemişti. Ancak geçen hafta itibarıyla bu rakam 98,07 milyar dolara ulaştı. Son 1 yılda rezervlerde toplam 33,1 milyar dolarlık bir artış yaşandı. Ancak sadece bu hafta yapılan satış, yıllık artışın yaklaşık %79’una denk geliyor.
Faiz Artışı ve Likidite Önlemleri
TCMB, sadece döviz satışıyla değil, faiz artırımı ve likidite düzenlemeleriyle de piyasalara müdahalede bulundu.
- Olağanüstü Para Politikası Kurulu toplantısı yapılarak, gecelik borç verme faiz oranı %44’ten %46’ya yükseltildi.
- Bir hafta vadeli repo ihalelerine geçici olarak ara verildi.
- Likidite senetleri ihraç edileceği açıklandı. Bu adımla, piyasada dolaşan fazla TL’nin çekilmesi hedefleniyor. Merkez Bankası, bu uygulamayı en son Temmuz 2007’de kullanmıştı.
Bu adımlar, döviz kurundaki dalgalanmaları kontrol altına almak ve enflasyon risklerine karşı para politikasındaki sıkı duruşu güçlendirmek amacıyla atıldı.
Sonuç olarak, TCMB’nin hem döviz satışı hem de faiz artışı gibi önlemlerle piyasaları dengelemeye çalıştığı bu süreç, önümüzdeki günlerde döviz kuru ve ekonomik göstergeler üzerinde etkisini sürdürebilir.
