Hisse Başına Kâr (HBK/EPS) Nedir?
Hisse Başına Kâr (HBK) veya İngilizce adıyla Earnings Per Share (EPS), bir şirketin hisse başına düşen kârını gösteren temel finansal bir göstergedir. Şirketin net kârının, hisse senetlerinin sayısına bölünmesiyle hesaplanır. Bu metrik, yatırımcıların şirketin kârlılığını ve hisse başı performansını değerlendirmesine yardımcı olur. Özellikle farklı şirketlerin karşılaştırılmasında önemli bir rol oynar.
Hisse Başına Kâr HBK Neden Önemlidir?
- Kârlılığın Ölçülmesi: HBK, şirketin ne kadar kâr elde ettiğini hisse başına netleştirir.
- Yatırım Kararları: Yüksek HBK, genellikle şirketin güçlü finansal performansına işaret eder.
- Piyasa Değeri ile İlişki: Fiyat/Kazanç (F/K) oranı gibi değerleme araçlarında kullanılır. Örneğin, hisse fiyatı 50 TL ve HBK 5 TL ise F/K oranı 10’dur.
- Trend Analizi: HBK’nın yıllar içindeki artış veya azalışı, şirketin büyüme potansiyelini yansıtır.
Hisse Başına Kâr HBK Nasıl Hesaplanır?
HBK’nın iki temel türü vardır: Temel HBK ve Sulandırılmış HBK.
1. Temel HBK Formülü
Temel HBK = Net Kâr – Öncelikli Temettüler / Dönem Ortalama Hisse Sayısı
- Net Kâr: Şirketin vergi ve faizler sonrası kârı.
- Öncelikli Temettüler: İmtiyazlı hisse sahiplerine ödenen temettüler (çıkarılırsa).
- Ortalama Hisse Sayısı: Dönem içindeki hisse senedi hareketlerinin (ihraç, geri alım) ortalaması.
Örnek Hesaplama:
- Net Kâr: 10 milyon TL
- Öncelikli Temettüler: 1 milyon TL
- Ortalama Hisse Sayısı: 8 milyon
Temel HBK = 10.000.000 – 1.000.000 / 8.000.000 = 1,125 TL/hisse
2. Sulandırılmış HBK Formülü
Potansiyel hisse senetleri (hisse senedi opsiyonları, tahvillerin hisseye dönüşümü vb.) dikkate alınır.
Sulandırılmış HBK} = Net Kâr – Öncelikli Temettüler / Ortalama Hisse Sayısı + Potansiyel Hisse Artışı
Örnek Hesaplama:
- Net Kâr: 10 milyon TL
- Öncelikli Temettüler: 1 milyon TL
- Ortalama Hisse Sayısı: 8 milyon
- Potansiyel Hisse Artışı: 2 milyon (opsiyonlar ve tahvillerden)
Sulandırılmış HBK} = 9.000.000 / 10.000.000 = 0,9 TL/hisse
Not: Sulandırılmış HBK genellikle temel HBK’dan düşüktür.
HBK’nın Sınırlamaları
- Sermaye Yapısından Etkilenir: Hisse geri alımları HBK’yı yapay olarak artırabilir.
- Muhasebe Politikaları: Kâr, muhasebe kurallarına göre değişebilir (örneğin, amortisman yöntemleri).
- Büyüme Yatırımlarını Yansıtmaz: HBK, şirketin yeniden yatırım yapma kapasitesini göstermez.
- Sektörel Farklılıklar: Teknoloji ve imalat sektörlerinde HBK değerleri farklı yorumlanabilir.
HBK’nın Yatırımcılar İçin Anlamı
- Yüksek HBK: Şirketin kârlılığının güçlü olduğunu gösterir, ancak tek başına yeterli değildir.
- Büyüme Oranı: HBK’nın yıllık artışı, şirketin sürdürülebilir büyümesini işaret edebilir.
- Tahminlerle Karşılaştırma: Analist beklentilerinin üzerinde HBK açıklayan şirketlerin hisseleri değer kazanabilir.
Değerlendirme
Hisse Başına Kâr (HBK), yatırımcıların şirket performansını değerlendirmek için kullandığı kritik bir araçtır. Ancak, diğer finansal metriklerle (nakit akışı, özkaynak kârlılığı) birlikte analiz edilmeli ve sektörel dinamikler dikkate alınmalıdır. Temel ve sulandırılmış HBK hesaplamalarını anlamak, daha bilinçli yatırım kararları almanıza yardımcı olacaktır.
Çekince
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
