Ulusal Varlık Fonları (Sovereign Wealth Fund – SWF), devletlerin tasarruflarını uzun vadeli yatırımlara dönüştürmek için kullandığı stratejik araçlardır. İşte 2023 itibarıyla en büyük 10 varlık fonu, varlık büyüklükleri ve portföy dağılımları:
1. Norveç Hükümeti Emeklilik Fonu Global (GPFG)
- Toplam Varlık: ~1,4 Trilyon $
- Kaynak: Petrol ve doğalgaz gelirleri.
- Portföy:
- %70 Hisse senetleri (küresel şirketler, teknoloji ağırlıklı).
- %27 Sabit getirili menkul kıymetler.
- %3 Gayrimenkul (30+ ülkede ofis ve alışveriş merkezleri).
- Öne Çıkanlar: ESG odaklı; silah, tütün ve fosil yakıt şirketlerine yatırım yapmıyor.
2. Çin Yatırım Kurumu (CIC)
- Toplam Varlık: ~1,24 Trilyon $
- Kaynak: Döviz rezervleri ve devlet sermayesi.
- Portföy:
- %45 Hisse senetleri (ABD ve Avrupa teknoloji devleri).
- %30 Altyapı ve enerji projeleri (özellikle “Kuşak ve Yol” girişimleri).
- %25 Alternatif yatırımlar (özel sermaye, hedge fonlar).
- Öne Çıkanlar: Küresel enerji ve lojistik ağlarda aktif.
3. Abu Dabi Yatırım Otoritesi (ADIA)
- Toplam Varlık: ~800 Milyar $
- Kaynak: Petrol gelirleri.
- Portföy:
- %35 Hisse senetleri (gelişmiş piyasalar).
- %25 Gayrimenkul (Londra, New York, Singapur’da lüks projeler).
- %20 Sabit getirili menkul kıymetler.
- %20 Alternatif yatırımlar (teknoloji start-up’ları).
- Öne Çıkanlar: Yapay zeka ve yenilenebilir enerjiye artan ilgi.
4. Kuveyt Yatırım Otoritesi (KIA)
- Toplam Varlık: ~750 Milyar $
- Kaynak: Petrol.
- Portföy:
- %50 Hisse senetleri (ABD ve Avrupa’da blue-chip şirketler).
- %30 Altyapı (havaalanları, limanlar).
- %20 Sabit getirili menkul kıymetler.
- Öne Çıkanlar: 1953’te kurulan ilk SWF; istikrarlı getiri odaklı.
5. Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu (PIF)
- Toplam Varlık: ~700 Milyar $
- Kaynak: Petrol gelirleri ve devlet transferleri.
- Portföy:
- %40 Yerel projeler (NEOM, Kızıldeniz turizm projeleri).
- %30 Hisse senetleri (Uber, Lucid Motors, SoftBank Vision Fund).
- %30 Alternatif yatırımlar (spor endüstrisi, golf ligleri).
- Öne Çıkanlar: Vision 2030 kapsamında ülkeyi petrolden uzaklaştırma hedefi.
6. Singapur Hükümeti Yatırım Şirketi (GIC)
- Toplam Varlık: ~690 Milyar $
- Kaynak: Döviz rezervleri ve bütçe fazlaları.
- Portföy:
- %60 Hisse senetleri (küresel teknoloji ve finans sektörü).
- %25 Gayrimenkul (Batılı metropollerde ofis binaları).
- %15 Altyapı (yenilenebilir enerji projeleri).
- Öne Çıkanlar: Enflasyona karşı korunma amaçlı emlak vurgusu.
7. Hong Kong Para Otoritesi (HKMA)
- Toplam Varlık: ~600 Milyar $
- Kaynak: Döviz rezervleri.
- Portföy:
- %80 Sabit getirili menkul kıymetler (ABD hazine bonoları).
- %20 Hisse senetleri (Asya-Pasifik borsaları).
- Öne Çıkanlar: Finansal istikrarı koruma önceliği.
8. Katar Yatırım Otoritesi (QIA)
- Toplam Varlık: ~475 Milyar $
- Kaynak: Petrol ve doğalgaz.
- Portföy:
- %35 Lüks markalar (LVMH, Tiffany & Co.).
- %30 Altyapı (Londra’da Heathrow Havaalanı, Barclays Bank).
- %25 Teknoloji (SpaceX, Volkswagen).
- Öne Çıkanlar: Batılı varlıklarda “yumuşak güç” stratejisi.
9. Temasek Holdings (Singapur)
- Toplam Varlık: ~390 Milyar $
- Kaynak: Devlet varlıklarının özelleştirilmesi.
- Portföy:
- %40 Finansal hizmetler (DBS Bank, Standard Chartered).
- %30 Teknoloji (Alibaba, Tencent).
- %20 Sürdürülebilir enerji (Hindistan’da güneş enerjisi).
- Öne Çıkanlar: Asya’daki dijital dönüşüme odaklanma.
10. Mubadala Yatırım Şirketi (UAE)
- Toplam Varlık: ~300 Milyar $
- Kaynak: Petrol.
- Portföy:
- %50 Yenilenebilir enerji (Masdar şirketi aracılığıyla).
- %30 Teknoloji (AMD, GlobalFoundries).
- %20 Sağlık (COVID-19 aşı üretim tesisleri).
- Öne Çıkanlar: Abu Dabi’yi teknoloji merkezine dönüştürme planı.
Genel Eğilimler ve Analiz
- ESG Yükselişi: Norveç ve Singapur fonları, karbon ayak izini azaltan şirketlere yatırım yapıyor.
- Teknoloji ve Yenilik: Yapay zeka, elektrikli araçlar ve uzay teknolojisi öne çıkıyor.
- Coğrafi Çeşitlendirme: Batı piyasalarına ek olarak Asya’da (özellikle Hindistan ve Güneydoğu Asya) artan ilgi.
- Petrolden Uzaklaşma: Suudi PIF ve Mubadala gibi fonlar, enerji geçişini hızlandırıyor.
Bu fonlar, küresel ekonomi ve siyasette “yumuşak güç” aracı olarak da kritik rol oynuyor. Önümüzdeki 10 yılda, iklim krizi ve dijitalleşmenin portföy dengelerini daha da değiştirmesi bekleniyor.