Borsa İstanbul’da işlem gören şirketleri değerlendirirken yatırımcıların en çok kullandığı araçlardan biri finansal çarpanlardır. Fiyat/Kazanç (F/K), Piyasa Değeri/Defter Değeri (PD/DD) ve Firma Değeri/FAVÖK (FD/FAVÖK) oranları, şirketlerin kârlılığı, varlıklarının piyasa tarafından nasıl fiyatlandığı ve operasyonel kârlılık düzeylerinin yatırımcı nezdinde cazibesini ortaya koyar. Düşük çarpanlar genellikle “görece ucuz” hisselere işaret ederken, yüksek çarpanlar şirketin büyüme beklentilerinin fiyatlandığını gösterir.
Türk Hava Yolları, 4,62 seviyesindeki F/K oranı ve 0,62 PD/DD’si ile BIST 100 içerisinde oldukça ucuz sayılabilecek bir noktada bulunuyor. Küresel ölçekte artan yolcu talebi ve güçlü operasyonel kâr marjları düşünüldüğünde FD/FAVÖK’ün 5,61 seviyesinde olması, şirketin operasyonel performansına rağmen iskontolu işlem gördüğünü ortaya koyuyor.
Tüpraş ise enerji sektöründe stratejik konumu nedeniyle yatırımcıların radarında. 13,35 seviyesindeki F/K oranı görece yüksek gibi görünse de 4,97 FD/FAVÖK çarpanı şirketin operasyonel gücünü işaret ediyor. Rafineri sektörünün dalgalı kâr yapısı göz önüne alındığında, Tüpraş’ın değerlemesi orta vadeli istikrar beklentisiyle uyumlu.
Turkcell’in 7,72 F/K ve 0,95 PD/DD oranları, şirketin büyüme potansiyelini makul çarpanlarla sunduğunu gösteriyor. FD/FAVÖK oranının 2,70 gibi düşük bir seviyede olması, güçlü nakit yaratma kapasitesini öne çıkarıyor. Telekomünikasyon sektörünün defansif yapısı da göz önüne alındığında Turkcell’in değerleme açısından öne çıkan bir şirket olduğu söylenebilir.
Türk Telekom ise 16,08 F/K oranı ile listedeki en yüksek çarpana sahip. Bu durum piyasanın şirketin gelecekteki kârlılığına daha yüksek bir prim biçtiğini gösteriyor. Ancak FD/FAVÖK 3,25 seviyesinde kalıyor, bu da operasyonel anlamda şirketin değerinin hâlâ cazip olduğunu düşündürüyor.
Anadolu Efes, 9,20 F/K ve 1,10 PD/DD oranları ile ne çok ucuz ne de pahalı bir noktada bulunuyor. 4,63 FD/FAVÖK oranı ise operasyonel kâr üretiminde güçlü konumunu koruduğunu gösteriyor. Tüketim alışkanlıklarının değişmezliği ve ihracat gelirleri, şirketin cazibesini artıran faktörler.
Emlak Konut GYO, 3,26 F/K ve 0,64 PD/DD gibi oldukça düşük çarpanlara sahip. Şirketin varlıklarının piyasa değerinin defter değerinin altında fiyatlanması, özellikle gayrimenkul sektöründeki dalgalanmalar nedeniyle önemli bir iskontoya işaret ediyor. FD/FAVÖK oranının 5,62 olması ise operasyonel kârlılık tarafında dengeli bir tabloyu yansıtıyor.
Doğuş Otomotiv, 9,91 F/K ve 0,74 PD/DD oranlarıyla dikkat çekiyor. Türkiye’de artan otomotiv talebi, ithalat ağırlıklı iş modeli ve dağıtım kanalları düşünüldüğünde şirketin makul bir değerleme ile işlem gördüğü söylenebilir. FD/FAVÖK oranının 4,98 olması da operasyonel gücü destekliyor.
Ülker ise 5,99 F/K ile düşük bir çarpan sunarken, 1,17 PD/DD ile defter değerine yakın bir seviyede işlem görüyor. 4,57 FD/FAVÖK oranı, şirketin güçlü nakit akışı ve istikrarlı kârlılığını ön plana çıkarıyor. Gıda sektörünün defansif karakteri de Ülker’i cazip kılan unsurlar arasında.
Sonuç olarak bu sekiz hisse, farklı sektörlerde faaliyet göstermelerine rağmen görece düşük çarpanlarla öne çıkıyor. F/K oranı yatırımcıya şirketin hisse fiyatının kârlılığına göre ucuz veya pahalı olup olmadığını gösterirken, PD/DD oranı şirketin defter değerine göre nasıl fiyatlandığını ortaya koyuyor. FD/FAVÖK ise şirketin operasyonel kârlılığını ve borçluluk yapısını daha sağlıklı değerlendirmek için kritik bir ölçü sunuyor. Özellikle yatırımcıların bu üç çarpanı bir arada değerlendirmesi, sektörel dinamikler ve makroekonomik koşullar ile birlikte düşündüğünde daha doğru yatırım kararları almalarını sağlayacaktır.
Analiz Uyarı
Eğitim amaçlı hazırlanan ve örnek verilerle desteklenen bu analiz (temel analiz, teknik analiz ve bilanço analizi), ilgili şirketin, endeksin, finansal aracın, emtianın, dövizin veya kripto paranın performansı hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Bilançolarda güncel, doğru ve düzeltilmiş veriler için KAP bildirimleri ve şirket açıklamalarını takip etmenizi öneririz. Bu çalışmanın hazırlanmasında yapay zeka ve analiz yazılımları kullanılmıştır. Bilgilerde yanlışlık olabileceği unutulmamalı. Burada yazılan bilgilere istinaden işlem yapmayınız.
