Türkiye İstatistik Kurumu’nun (Türkiye İstatistik Kurumu – TÜİK) kasım ayına ilişkin açıkladığı enflasyon verileriyle birlikte aralık ayında uygulanabilecek azami kira artış oranı da netleşti. TÜİK’in verilerine göre kasım ayında tüketici fiyat endeksi aylık bazda yüzde 0,87 artarken, yıllık enflasyon yüzde 31,07 olarak gerçekleşti. Bu veriler doğrultusunda, 12 aylık TÜFE ortalamasına göre hesaplanan aralık ayı kira artış tavanı yüzde 35,91 oldu.
Türk Borçlar Kanunu’na göre konut ve işyeri kiralarında artış oranı, sözleşme yenileme tarihinde son 12 aylık TÜFE ortalamasını aşamıyor. Bu kapsamda ev ve dükkân sahipleri, aralık ayında kontratı yenilenecek kiracılara en fazla yüzde 35,91 oranında artış yapabilecek. Belirlenen oran, önceki aylara kıyasla düşüş trendinin devam ettiğini gösteriyor ve kira artış hızında kademeli bir yavaşlamaya işaret ediyor.
Somut bir örnekle hesaplandığında mevcut kira bedeli 25 bin lira olan bir konut için aralık ayında uygulanabilecek azami artış tutarı 8 bin 977 lira 50 kuruş olarak hesaplanıyor. Böylece yeni kira bedeli 33 bin 977 lira 50 kuruş seviyesine yükseliyor. Ancak bu oran tavan niteliği taşıyor; ev sahipleri isterlerse daha düşük oranlarda artış yapabiliyor ya da hiç artış uygulamayabiliyor.
Yılın başından bu yana kira artış oranlarına bakıldığında, ocak ayında yüzde 56,35 ile zirvede olan tavan oranların her ay kademeli olarak gerilediği görülüyor. Şubat ayında yüzde 53,83, martta yüzde 51,26, nisanda yüzde 48,73 ve mayısta yüzde 45,80 seviyesinde olan oranlar yaz aylarından itibaren düşüşünü sürdürdü. Kasım ayında yüzde 37,15 olarak uygulanan tavan, aralık ayında yüzde 35,91’e inmiş oldu. Bu tablo, enflasyondaki yavaşlamanın kira artış oranlarına da gecikmeli olarak yansıdığını ortaya koyuyor.
Öte yandan uzmanlar, kira artış oranlarındaki düşüşe rağmen barınma maliyetlerinin hane bütçeleri üzerindeki baskısının devam ettiğine dikkat çekiyor. Özellikle büyük şehirlerde yeni kiraya verilecek konutlarda talep yüksek seyrederken, mevcut kiracıların kontrat yenileme dönemleri yakından takip ediliyor. Enflasyonun seyrine bağlı olarak önümüzdeki aylarda kira artış tavanlarının daha da düşebileceği, ancak bunun piyasa kiraları üzerinde sınırlı bir rahatlama yaratabileceği değerlendiriliyor.
