ABD borsaları, Başkan Donald Trump’ın yeni gümrük tarifeleri ve beklentilerin altında kalan istihdam verileri nedeniyle haftayı sert kayıplarla kapattı. Yatırımcılar riskten kaçarken, Fed’in faiz indirimi ihtimali yeniden masaya geldi. Başkan Trump ise gelen verilerin “hileli” olduğunu öne sürdü.
Wall Street Haftayı Kayıpla Kapattı
New York borsasında haftanın son işlem günü yoğun satış baskısı altında geçti.
- Dow Jones endeksi 500 puanın üzerinde gerileyerek yüzde 1,23 düşüşle 43.588,58 puana indi.
- S&P 500 endeksi yüzde 1,60 değer kaybederek 6.238,01 puana,
- Nasdaq endeksi ise yüzde 2,24 kayıpla 20.650,13 puana düştü.
Yeni Tarifeler Riskleri Artırdı
Trump yönetimi, karşılıklılık ilkesine dayalı olarak ithalat tarifelerinde büyük değişikliklere gitti. Yeni kararnamede farklı ülkelere yönelik yüzde 10 ila 41 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi uygulanması öngörüldü. Özellikle Kanada’dan yapılan ithalata uygulanan vergi oranı yüzde 25’ten yüzde 35’e çıkarıldı.
Bu adımlar, ticaret ortaklarıyla ilişkilerde gerginliği artırırken, yatırımcıların risk algısını yükseltti ve satış dalgasını tetikledi.
Tarım Dışı İstihdam Beklentinin Altında
Trump’ın gümrük hamlesine eşlik eden bir diğer olumsuz gelişme ise ABD istihdam verilerindeki zayıflık oldu.
- Temmuz ayında tarım dışı istihdam yalnızca 73 bin kişi arttı.
- İşsizlik oranı yüzde 4,1’den 4,2’ye çıktı.
- Ayrıca Mayıs ve Haziran aylarına ilişkin veriler aşağı yönlü revize edildi.
Zayıf veriler, Fed’in faiz indirimi ihtimalini artırırken, para piyasalarında Eylül ayında faiz indirimi olasılığı yüzde 80’in üzerine çıktı.
Trump: “Veriler Hileli”
Başkan Trump, istihdam rakamlarının açıklanmasının ardından sert tepki gösterdi. İstatistiklerin hazırlanmasından sorumlu yetkili için görevden alınma talimatı verdiğini belirten Trump, “Bu veriler Cumhuriyetçileri ve beni kötü göstermek için hileli” dedi. Açıklama, istatistiki bağımsızlık ilkesi açısından tartışmaları da beraberinde getirdi.
PMI Verileri de Hayal Kırıklığı Yarattı
Ayrıca ABD’de ISM İmalat Sanayi PMI verisi de temmuzda 48’e gerileyerek, sektörde daralmanın sürdüğüne işaret etti. Bu, ekonomik aktivitenin sanayi tarafında da zayıfladığını gösteriyor.
Fed’de Sürpriz İstifa
Piyasadaki hareketlilik sürerken bir başka dikkat çekici gelişme de ABD Merkez Bankası (Fed) cephesinden geldi. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Adriana Kugler görevinden istifa etti. Trump, bu ayrılıktan memnun olduğunu ifade etti. Kugler, daha önce Biden tarafından atanmıştı ve iş gücü piyasası verilerine odaklanan isimlerden biriydi.
Piyasalarda Belirsizlik Artıyor
ABD ekonomisinde ticaret politikalarının yarattığı belirsizlik ve makro verilerdeki zayıflama, piyasaları zorluyor. Fed’in para politikası konusunda alacağı kararlar yakından izlenirken, Başkan Trump’ın agresif söylemleri kurumsal bağımsızlık tartışmalarını da alevlendiriyor. Hem iç siyasi tansiyonun yükselmesi hem de ekonomik verilerdeki bozulma, önümüzdeki dönemde ABD piyasalarında daha fazla dalgalanmanın habercisi olabilir.
