Avrupa Birliği’nin (AB) elektrik üretiminde güneş enerjisinin payı 2024 yılında ilk kez kömürü geride bırakarak önemli bir dönüm noktasına ulaştı. Londra merkezli enerji düşünce kuruluşu Ember’in Avrupa Elektrik Değerlendirmesi raporuna göre, Avrupa Yeşil Anlaşması çerçevesinde AB’nin elektrik sektörü hızla dönüşüm geçiriyor.
Rapora göre, 2024’te güneş enerjisinin AB’deki elektrik üretimindeki payı %11’e yükselirken, kömürün payı ilk kez %10’un altına düştü. Rüzgar enerjisi %17 ile elektrik üretiminde en büyük paya sahipken, doğal gazın payı %16 seviyesinde gerçekleşti. Yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam payı %47’ye ulaşırken, fosil yakıtların payı %29 olarak kaydedildi. Geri kalan üretim ise nükleer enerji ve diğer kaynaklardan sağlandı.
Fosil Yakıtların Payı Azalıyor
AB’de 2019 yılında fosil yakıtların elektrik üretimindeki payı %39 iken, yenilenebilir kaynakların payı %34 olarak hesaplanmıştı. Yeşil Anlaşma’nın uygulanmasıyla birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarının payı hızla arttı. Güneş enerjisi, AB’deki tüm ülkelerde büyüme gösterirken, kömür birçok ülkede ya tamamen ortadan kalktı ya da %5’in altına geriledi.
Rüzgar ve Güneş Enerjisinin Katkıları
Raporda, AB’nin son beş yılda eklediği yeni rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesinin, 59 milyar dolarlık fosil yakıt ithalatının önüne geçtiği belirtildi. Kömür, 2019’da AB’nin üçüncü en büyük elektrik üretim kaynağıyken, bu kaynak giderek önemini kaybetti. Doğal gazdan elektrik üretimi ise üst üste beş yıldır düşüş eğilimini sürdürüyor.
Rüzgar Enerjisi Sektöründe Zorluklar
Raporda, güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesinin artışıyla birlikte kömür ve doğal gaz kullanımında yapısal bir düşüş yaşandığı vurgulandı. Ancak Ember Kıdemli Analisti Chris Rosslowe, özellikle rüzgar enerjisi sektöründe bazı zorlukların bulunduğunu ifade etti. Rosslowe, “AB’nin elektrik dönüşümü son beş yılda beklenenden daha hızlı ilerledi. Ancak daha fazla gelişim kesin değil. Özellikle rüzgar sektöründe teslimatların hızlanması gerekiyor. 2030’a kadar yıllık yeni rüzgar enerjisi kurulumlarının, 2024 seviyelerinin iki katından fazla olması şart,” dedi.
Avrupa Birliği, enerji dönüşümünde hızla ilerlerken, yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımların devam etmesi, kömür ve doğal gaz gibi fosil yakıtların yerini tamamen alabilmesi için kritik önem taşıyor.
