İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye İmalat PMI verileri, kasım ayında imalat sektöründe toparlanma sinyalleri verdi. Ekimde 46,5 seviyesinde olan PMI, kasımda 48,0’a yükselerek son dokuz ayın en hafif daralmasına işaret etti. Endeks eşik değer olan 50’nin altında kalmasına rağmen, üretim, yeni siparişler ve istihdamdaki gerilemenin yavaşladığı görüldü. Böylece imalat sektöründe daralmanın hızı, yılın başından bu yana gözlemlenen en düşük seviyelere gerilemiş oldu.
Sektörel analizler ise ekim ayında üretimini artırabilen sektör bulunmazken, kasım ayında üç sektörün yeniden büyümeye geçtiğini ortaya koydu. Elektrikli ve elektronik ürünler sektörü son dört ayın ardından büyüme kaydeden ilk sektör olurken, metalik olmayan mineral ürünler ve ağaç-kağıt ürünleri de üretim hacimlerini artırdı. Tekstil sektörü ise talep yavaşlığının etkisiyle daralmayı sürdürdü. Yeni siparişlerde de iyileşme gözlendi; özellikle elektrikli ve elektronik ürünlerde Ocak 2023’ten bu yana en yüksek artış kaydedildi. Ağaç ve kağıt ürünlerinde ise yurt dışından alınan siparişlerde hızlı bir artış görüldü.
Kasım ayında girdi maliyetlerindeki artış yavaşladı ve imalatçıların satış fiyatlarını sınırlı şekilde artırmasına olanak sağladı. Bu durum, yılın başından itibaren gözlemlenen en düşük maliyet enflasyonu seviyesini işaret ediyor. Makine ve metal ürünlerinde girdi fiyatları en hızlı yükselirken, giyim ve deri ürünlerinde artış sınırlı kaldı. Firmalar maliyet tasarruflarını müşterilerine sınırlı fiyat artışları veya indirimler yoluyla yansıttı. Tekstil ve metalik olmayan mineral ürünlerde nihai ürün fiyatları düşerken, ana metal sanayinde fiyatlar en keskin şekilde arttı.
İstihdam tarafında da iyileşme sinyalleri görülüyor. Kasım ayında çalışan sayısını artıran sektör sayısı son bir buçuk yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Elektrikli ve elektronik ürünler sektörü istihdamda en hızlı artışı kaydederken, tekstil sektörü Ocak 2016’dan bu yana en belirgin istihdam kaybını yaşadı. Üretim, yeni sipariş ve istihdamdaki gelişmelere paralel olarak satın alma faaliyetleri ve stok düzeylerinde de ekime göre artış gerçekleşti.
Genel tablo, Türk imalat sektörünün kasım ayında hem üretim hem de sipariş bazında toparlanma eğilimine girdiğini, bazı sektörlerde büyümenin yeniden başladığını ve maliyet baskılarının hafiflemesinin sektöre olumlu yansıdığını gösteriyor. İmalat sektörünün yılın son çeyreğinde ekonomik büyüme ve istihdam açısından kritik bir rol oynamaya devam etmesi bekleniyor.
