ABD Başkanı Donald Trump’ın Venezuela’ya yönelik askeri baskıyı artırması, küresel petrol piyasalarında dengeleri sarsan yeni bir belirsizlik dalgası yarattı. Son gelişmelerin ardından petrol tankerlerinin rotalarını değiştirdiği, özellikle Asya’ya sevk edilmesi planlanan bazı gemilerin limanlarda beklemeye alındığı ifade ediliyor. Bu durum, Venezuela ham petrolüne uygulanan fiyat indirimlerinin daha da derinleşmesine yol açtı.
Piyasa kaynaklarına göre, artan jeopolitik riskler nedeniyle Venezuela petrolü alıcı bulmakta zorlanırken, mevcut alıcıları elde tutabilmek için iskonto oranları keskin şekilde yükseldi. Bu tablo, halihazırda yaptırımlar ve finansman sorunlarıyla mücadele eden Venezuela ekonomisi üzerindeki baskıyı daha da artırıyor. Uzmanlar, yaşananların sadece kısa vadeli bir ticaret aksaması değil, üretim tarafında kalıcı hasarlara yol açabilecek bir sürecin başlangıcı olabileceği görüşünde.
Depolama kapasitesinin sınırlı olması, krizi daha da derinleştiriyor. Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA’nın, satılamayan petrolü depolayacak alan bulmakta zorlandığı ve bu nedenle bazı petrol kuyularını kapatmak zorunda kalabileceği değerlendiriliyor. Analistler, bu gelişmelerin yaklaşık 8 milyar dolarlık petrol ticaretini riske attığını ve ülkenin nakit akışında ciddi bir daralmaya yol açabileceğini belirtiyor.
Sürecin fitilinin, yaklaşık bir hafta önce bir Venezuela petrol tankerine el konulmasıyla ateşlendiği aktarılıyor. Bu olayın ardından Trump yönetimi söylemini sertleştirerek, Venezuela tankerlerine yönelik olası bir deniz ablukası ihtimalini gündeme taşıdı. Trump, Venezuela’nın geçmişte ABD’den “çaldığını” öne sürdüğü petrol, toprak ve diğer varlıkları geri vermesi gerektiğini savundu.
ABD Başkanı, kendisine ait sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada ise Venezuela kıyıları açıklarındaki ABD askeri varlığının artırılacağını duyurdu. Trump, bu adımın Caracas yönetimi açısından “daha önce görülmemiş bir şok” etkisi yaratacağını ifade etti. Bu açıklamalar, enerji piyasalarında tansiyonu yükseltirken, küresel petrol arzında yeni kesintiler yaşanabileceği endişesini de beraberinde getirdi.
Uzmanlara göre, Venezuela petrolünün küresel piyasadan kısmen de olsa çekilmesi, özellikle orta ve ağır ham petrol arzında daralmaya yol açabilir. Bu durum, alternatif tedarikçiler için kısa vadeli fırsatlar yaratırken, küresel petrol fiyatlarında yukarı yönlü baskı riskini de artırıyor. Jeopolitik gerilimin tırmanması halinde, sadece Venezuela değil, tüm enerji piyasalarının daha dalgalı ve kırılgan bir sürece girmesi bekleniyor.
