Cari Denge 4. Ayda da Fazla Verdi, Yıllık Cari Açık 22 Milyar Dolara Geriledi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim 2025’e ilişkin Ödemeler Dengesi İstatistikleri’ni açıkladı. Verilere göre Türkiye ekonomisi, ekim ayında 457 milyon dolarlık cari fazla vererek art arda dördüncü kez fazla kaydetti. Böylece yıllıklandırılmış cari açık 22 milyar dolara kadar geriledi. Ekonomistlerin ekim ayı için cari fazla beklentisi bulunuyordu; yıl geneline ilişkin ortalama cari açık tahmini ise 20,9 milyar dolardı.
Cari Denge Üst Üste Dördüncü Ay Fazla Verdi
Ekim ayında cari işlemler hesabı 457 milyon dolar fazla verirken, altın ve enerji hariç cari fazla 7 milyar 28 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ise 5,96 milyar dolar oldu. Bu veriler, dış ticaretteki geniş açıklara rağmen hizmet gelirlerinin ve enerji/altın hariç dengenin güçlü seyrettiğini ortaya koyuyor.
Yıllık Cari Açık 22 Milyar Dolara Geriledi
Yıllıklandırılmış veriler, Türkiye’nin cari açığının ekim itibarıyla 22 milyar dolara düştüğünü gösteriyor.
Aynı dönemde:
- Dış ticaret dengesi: 67,3 milyar dolar açık
- Hizmetler dengesi: 63,2 milyar dolar fazla
- Birincil gelir dengesi: 17,6 milyar dolar açık
- İkincil gelir dengesi: 328 milyon dolar açık
Hizmetler dengesi ekimde de güçlü bir seyir izledi.
Bu ay hizmet gelirleri 7,588 milyar dolar, bunun 2,462 milyar doları taşımacılıktan, 5,860 milyar doları ise turizm gelirlerinden geldi.
Finansman Tarafı: Krediler Öne Çıkıyor
2025 yılı ekim ayı yıllıklandırılmış cari açığın finansmanında kredilerin yoğun katkısı öne çıktı.
Finansman kalemlerine katkılar:
- Krediler: 26,9 milyar dolar
- Doğrudan yatırımlar: 5,2 milyar dolar
- Portföy yatırımları: 0,2 milyar dolar
- Ticari krediler: 0,8 milyar dolar
- Efektif ve mevduatlar: –3,9 milyar dolar (negatif etki)
Merkez Bankası’nın döviz cinsinden net rezerv azalışı 13,3 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu düşüş, cari fazla verilmesine rağmen finansman kalemlerindeki çıkışların rezerve baskı oluşturduğunu gösteriyor.
Doğrudan Yatırımlarda 838 Milyon Dolarlık Çıkış
Ekim ayı doğrudan yatırımlar kaleminde 838 milyon dolarlık net çıkış gerçekleşti.
- Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye’ye doğrudan yatırımları: +128 milyon dolar
- Türklerin yurt dışı yatırımları: +966 milyon dolar
Gayrimenkul tarafında ise hareketlilik sürdü:
- Türklerin yurt dışı gayrimenkul alımı: 225 milyon dolar
- Yabancıların Türkiye’de gayrimenkul alımı: 240 milyon dolar
Portföy Yatırımlarında 1 Milyar Dolarlık Net Çıkış
Portföy yatırımlarında ekim ayında 1,023 milyar dolarlık net çıkış kaydedildi.
Yabancı yatırımcılar:
- Hisse senedinde 44 milyon dolar satış
- Devlet iç borçlanma senetlerinde 98 milyon dolar satış yaptı.
Tahvil piyasasında ise bankalar ve diğer sektörlerin ihraçları yabancılarca toplam 1,135 milyar dolar net alımla desteklendi; ancak Genel Hükümet tahvillerinde 646 milyon dolar net satış görüldü.
Kredi Kullanımları Güçlü
Yurt dışından sağlanan kredilerde üç ana kalemde net kullanım gerçekleşti:
- Bankalar: 829 milyon dolar
- Genel Hükümet: 850 milyon dolar
- Diğer sektörler: 3,139 milyon dolar
Yurt dışı bankaların Türkiye’deki mevduatları ise TL ve döviz bazında toplam 2,039 milyon dolar arttı. Resmi rezervlerde ise ay içinde 1,610 milyon dolarlık azalış yaşandı.
Genel Değerlendirme
Ekim 2025 verileri, Türkiye’nin dış dengede kademeli bir iyileşme yaşadığını gösteriyor. Hizmet gelirlerinin güçlü katkısı sayesinde cari işlemler hesabı 4 aydır fazla verirken, yıllık cari açık son iki yılın en düşük seviyelerine geriledi.
Bununla birlikte, doğrudan yatırımlardaki çıkışlar ve rezervlerdeki düşüş dikkat çekiyor. Finansman kalemlerinin daha sağlıklı bir kompozisyona kavuşması, sürdürülebilir denge açısından önem taşımaya devam ediyor.
