Son yıllarda özellikle büyük şehirlerde kira bedelleriyle yarışır hale gelen site aidatları, yeni yıl öncesinde hükümetin gündemine girdi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan Tesis Yönetim Kanunu taslağı, apartman ve site yönetimlerinde uzun süredir tartışma konusu olan keyfi ve yüksek aidat artışlarını sınırlamayı hedefliyor. Taslak, denetimden uzak uygulamalara son verilmesini, şeffaflığın artırılmasını ve kat maliklerinin haklarının yasal güvence altına alınmasını amaçlıyor.
Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte, asgari ücret artışının ardından ocak ve şubat aylarında yapılacak aidat zamları yeniden gündeme geldi. Son dönemde bazı sitelerde aidatların aylık kira tutarlarına yaklaşması, kamuoyunda ciddi tepkilere yol açtı. Bu tablo üzerine harekete geçen bakanlık, site yönetim firmalarına yönelik kapsamlı bir düzenleme hazırlayarak aidat zamlarını belirli kurallara bağlamayı planlıyor.
Bakanlık kaynaklarına göre, yeni düzenleme ile yüksek artışlarla sık sık gündeme gelen site aidatları mercek altına alınacak. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, daha önce yaptığı açıklamada, “Site Yönetim Yasası’yla herkesin şikâyet ettiği haksız ve keyfi aidat artışlarını tamamen durduracağız. Site yönetim sektörünü 7/24 esasına göre takip edeceğiz ve her yönetimi yılda en az bir kez denetleyeceğiz” ifadelerini kullanmıştı.
Hazırlanan taslağa göre, site ve apartman yönetimi faaliyeti yürüten tüm firmalar için yetki belgesi alma zorunluluğu getirilecek. Bakanlıktan yetki almayan firmalar yönetim hizmeti sunamayacak. Ayrıca, yönetimlerin yaptığı tüm harcamalar kayıt altına alınacak ve bu bilgilere kat maliklerinin erişimi sağlanacak. Böylece aidatların hangi kalemlere harcandığı şeffaf biçimde izlenebilecek.
Düzenleme kapsamında, siteler ve toplu konut alanları yılda en az bir kez denetlenecek. Gerekli görülmesi halinde, şikâyet üzerine ek denetimler de yapılabilecek. Özellikle enflasyon oranının üzerinde yapılan aidat artışlarına sınır getirilecek, haksız zamlar ise yaptırıma bağlanacak. Büyük ölçekli bakım ve onarım işleri için işletme projesi hazırlanması zorunlu hale gelecek, böylece ani ve yüksek aidat artışlarının önüne geçilmesi hedeflenecek.
Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Başkanı Suat Sandalcı, taslağın yasalaşmasıyla birlikte enflasyonun üzerindeki aidat zamlarının engelleneceğini belirterek, düzenlemenin sitelerin genel kurul süreçlerinin yoğunlaştığı ocak–şubat dönemine kadar Meclis’ten geçmesinin beklendiğini ifade etti.
Uzmanlar, düzenlemenin hayata geçmesi halinde, site yönetimlerinde kurumsallaşmanın artacağını, aidatların daha öngörülebilir hale geleceğini ve özellikle sabit gelirli haneler üzerindeki mali baskının azalabileceğini vurguluyor. Ancak uygulamanın başarısının, denetimlerin etkinliğine ve yaptırımların caydırıcılığına bağlı olacağına da dikkat çekiliyor.
