Gümüş piyasasında son yılların en karmaşık ve bir o kadar da kritik döneminden geçiyoruz. Pek çok yatırımcı gümüşü hâlâ altınla birlikte değerlendiriyor ancak bu yaklaşım artık giderek daha fazla geçerliliğini yitiriyor. Çünkü gümüşün sanayideki rolü, altının çok üzerinde bir öneme sahip. Özellikle temiz enerji teknolojilerinin merkezinde yer alan güneş panellerinde yoğun şekilde kullanılması, bu metali stratejik bir emtia hâline dönüştürüyor. Üstelik panel üretiminde kullanılan gümüş geri kazanılamıyor; altın gibi eritip yeniden kullanılabilir bir yapıya sahip değil. Bu nedenle her yeni panel, piyasadan bir miktar gümüşü tamamen çekip yok ediyor.
Dünya güneş enerjisine yöneldikçe, panel üretimi de patlama yaptı. Bugün bu alandaki en büyük üretici konumundaki Çin, 1 Ocak itibarıyla kritik bir karar alarak yıllık 80 tonun üzerinde üretim yapan şirketlerde ihracat için lisans zorunluluğu getirdi. Bu kriteri karşılayan şirket sayısı 20’yi bile bulmadığı için küresel arz tarafında bariz bir sıkışma ortaya çıkmış durumda. Fiziki gümüş bulmak zorlaşıyor, sahip olanlar ise satmak yerine stoklamayı tercih ediyor.
Bu sıkışmanın en net göstergesi ise spot fiyatın vadeli fiyatın üzerine çıkması. Normal şartlarda vadeli fiyat, faiz ve taşıma maliyetleri nedeniyle spotun üzerinde seyreder; piyasa contango hâlindedir. Ancak bugün bunun tam tersi yaşanıyor ve backwardation oluşmuş durumda. Bu, fiziki ürünün piyasada yeterli olmadığı, talebin arzı çok net şekilde geçtiği anlamına geliyor. Gümüşteki gelişmeleri sıradan bir fiyat hareketi gibi okumamak gerekiyor; bu tamamen yapısal bir arz sorununun yansıması.
Kısa vadede gümüş fiyatında görülen hafif geri çekilmeler son derece doğal. Ancak genel resimde fiyatların güçlü durduğu ve 60 dolar seviyesinin artık “pahalı mı?” tartışmasına konu olmadığı açık. Hatta fiziki gümüş fiyatlarının spotun bile üzerinde işlem görmesi tabloyu daha da ilginç hâle getiriyor. Şu anda fiziki gümüş 63.69 cent, spot fiyat ise 63.73 cent seviyesinde. Aradaki küçük fark bile fiziki taraftaki sıkışıklığın ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor; piyasada mal bulamayanlar spot yerine primli fiyattan fiziki gümüş almak zorunda kalıyor.
Grafik görünümünde 59–60 dolar bandı kısa vadeli geri çekilmelerde öne çıkan tek alan olarak dikkat çekiyor. Bu seviyenin altında anlamlı bir destek bulunmuyor. Yukarı yönlü tarafta ise yeni bir zirve yok; 2011’deki 49 dolarlık tarihi zirve çoktan geride bırakıldı. Yıllardır süren baskılanmanın ardından, dev bir çanak formasyonunun tamamlandığı ve artık gökyüzünün sınır olmadığı bir yapının oluştuğu görülüyor. Bu yüzden teknik analiz açısından da gümüş için yeni bir fiyat keşif sürecinden bahsetmek mümkün.
Bu yükseliş altındaki gibi spekülatif bir hareket değil; tamamen arz–talep dengesi üzerinden şekilleniyor. Gümüş, güneş enerjisi teknolojilerinden elektronik endüstrisine, askeri teknolojilerden çip üretimine kadar pek çok alanda altından daha fazla kullanılıyor. Üstelik kullanım sonrası geri dönüşüm oranı son derece düşük. Arzın artma kabiliyeti sınırlı, yeni maden yatırımları yetersiz ve Çin’in ihracata getirdiği kısıtlamalar küresel boşluğu daha da büyütüyor.
Tüm bu veriler ışığında gümüş uzun vadede güçlü bir yükseliş hikâyesi barındırıyor. Fiziki talebin artması, madencilik sektörünün arzı büyütememesi, temiz enerji yatırımlarının hızlanması ve backwardation’ın devam etmesi, bu yükselişin arka planındaki temel güçler. Bundan sonraki süreçte fiyat hareketlerini değerlendirirken yalnızca grafiklere değil, gümüşün küresel ekonomideki giderek artan stratejik rolüne bakmak gerekiyor. Karşımızda yalnızca bir emtia değil, enerji dönüşümünün en kritik hammaddelerinden biri duruyor.
Analiz Uyarı
Eğitim amaçlı hazırlanan ve örnek verilerle desteklenen bu analiz (temel analiz, teknik analiz ve bilanço analizi), ilgili şirketin, endeksin, finansal aracın, emtianın, dövizin veya kripto paranın performansı hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Bilançolarda güncel, doğru ve düzeltilmiş veriler için KAP bildirimleri ve şirket açıklamalarını takip etmenizi öneririz. Bu çalışmanın hazırlanmasında yapay zeka ve analiz yazılımları kullanılmıştır. Bilgilerde yanlışlık olabileceği unutulmamalı. Burada yazılan bilgilere istinaden işlem yapmayınız.
