Faiz, Enflasyon ve Volatilite Arasında Şekillenen Bekleyiş
Küresel ekonomi, 2026’ya doğru yaklaşırken alışıldık döngülerden çok daha karmaşık, birbirine sıkı sıkıya bağlı dinamiklerle ilerliyor. Faiz politikaları, enflasyon baskısı, emtia fiyatlarının yönü, kredi koşulları, piyasalarda yıllardır sürüncemede kalan hisseler ve giderek artan volatilite; hepsi aynı resmin farklı parçaları. Bu parçalar bir araya geldiğinde ise dünya ekonomisinin 2026’ya nasıl bir psikolojiyle girdiğini net şekilde gösteren, ağır ama dikkatle izlenen bir bekleyiş tablosu ortaya çıkıyor.
Küresel merkez bankaları, özellikle ABD Merkez Bankası’nın faiz indirim döngüsüne yaklaşmasıyla para politikasında yeni bir evreye giriyor. Ancak bu sürecin yavaş ve temkinli ilerleyeceği kesin. Pandemi sonrası dönemde yaşanan hızlı enflasyon dalgasının ardından fiyat baskılarının istenen hızda gevşememesi, merkez bankalarını erken zafer ilan etmekten uzak tutuyor. Faizlerin hâlâ yüksek seviyelerde seyretmesi, kredi kanallarında bir daralma yaratırken reel sektör için maliyet baskısını canlı tutuyor. Bu durum, hem yatırımların hızını kesiyor hem de büyüme görünümünü sürekli aşağı çeken yapısal bir fren etkisi yaratıyor.
Enflasyonun dirençli yapısı, emtia fiyatlarına da yansımaya devam ediyor. Petrol, doğalgaz, gıda ve kritik madenlerde dönemsel düşüşler yaşansa bile arz-talep dengesizliği, jeopolitik riskler ve iklim etkileri nedeniyle fiyatların aşağı yönlü kalıcı bir trend oluşturamadığı görülüyor. Emtia fiyatlarındaki bu dalgalı görünüm, hem üretim maliyetlerine hem de hanehalkı enflasyonuna zincirleme etki yaratıyor. Bu nedenle birçok ülkede enflasyonun hedefe yaklaşması değil, mevcut seviyelerde “yapışkan” hale gelmesi daha olası bir senaryo olarak konuşuluyor.
Kredi piyasaları ise 2026’ya yaklaşırken kırılganlığını artıran bir başka başlık. Bankalar, yüksek faiz ortamında risk iştahını sınırlarken, şirketlerin borçlanma maliyetleri giderek ağırlaşıyor. Bu baskı özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha belirgin. Kredi genişlemesinin eksikliği, büyümeyi sınırlarken aynı zamanda tüketici güvenini de kırılgan hale getiriyor. Bu tablo, ekonomik aktivitenin ivme kazanmakta zorlanacağı bir döneme işaret ediyor.
Borsalarda ise ilginç bir ikili yapı oluşmuş durumda. Bazı endeksler tarihi zirvelere yakın seyrederken, geniş bir pay grubu hâlâ toparlanamayan, değerini bulamayan ve yükselmek yerine uzun süre yatayda sıkışan hisselerden oluşuyor. Bu durum, piyasalarda bir “değer balonu” tartışmasını yeniden gündeme getiriyor. Yatırımcılar birkaç büyük teknoloji ya da stratejik sektöre yönelmiş durumda; geri kalan segmentlerde ise fiyatlar ya olduğundan fazla baskılanmış ya da görünmez bir kapasite yorgunluğu nedeniyle hareketsiz kalmış durumda. Bu sığlaşma, küresel piyasalarda sağlıklı bir yükseliş döngüsünün önündeki en büyük engellerden biri.
Volatilite tarafında ise tablo giderek daha oynak bir hal alıyor. Jeopolitik riskler, bölgesel çatışmalar, seçim takvimlerinin yoğun olması ve merkez bankası iletişimindeki en küçük bir nüans değişikliğinin bile fiyatlamaları alt üst etmesi, 2026’nın dalgalanmaların daha sert yaşanacağı bir yıl olabileceğine işaret ediyor. Yatırımcıların güvenli liman arayışı, altın ve tahvil gibi klasik varlıkları yeniden öne çıkarırken, riskli varlıklarda kırılganlık belirginleşiyor.
Bütün bu başlıklar bir araya geldiğinde, küresel ekonomiyi 2026’da bekleyen şeyin bir belirsizlik değil, kontrollü ama sessiz bir “denge arayışı” olduğu söylenebilir. Ekonomiler ne tam bir toparlanma patikasında ne de bir kriz eşiğinde. Daha çok, risklerin birbirini dengelediği, merkez bankalarının yönlendirici gücünün sınandığı, yatırımcı psikolojisinin kırılganlaştığı ve veri akışının her zamankinden daha kritik hale geldiği bir döneme giriliyor. Bu nedenle 2026, hızlı hareketlerden ziyade bekleyişin, temkinli pozisyonlanmanın ve stratejik sabrın yılı olmaya aday.
